Ngày 16/05/2024, Khoa Kinh tế quốc tế, Trường Đại học Ngoại thương tổ chức Tọa đàm khoa học với chủ đề “Tác động của chuyển đổi số tới nguồn nhân lực tại thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh” tại phòng hội thảo A901, Trường Đại học Ngoại thương (ĐHNT) nhằm trình bày và tổng hợp ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu về tác động của chuyển đổi số tới nguồn nhân lực tại thành phố Móng Cái, từ đó làm căn cứ để đề xuất một số giải pháp phát triển nguồn nhân lực phù hợp với tình hình của thành phố trong bối cảnh chuyển đổi số. Tọa đàm nằm trong khuôn khổ nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh “Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển nguồn nhân lực trong bối cảnh chuyển đổi số tại các đơn vị hành chính cấp xã các huyện/thành phố khu vực biên giới tỉnh Quảng Ninh” do PGS, TS Hoàng Xuân Bình trưởng Khoa Kinh tế quốc tế (KTQT), trường ĐHNT làm chủ nhiệm.
Về phía đại diện chính quyền thành phố Móng Cái và các xã/phường thuộc thành phố, tọa đàm có sự tham gia trực tuyến của lãnh đạo UBND thành phố và UBND các xã, phường thuộc thành phố.
Về phía đại diện các bộ ban ngành, viện trường nghiên cứu là thành viên của nhiệm vụ, tọa đàm có sự tham gia trực tiếp của TS Phạm Quang Quyền, Học viện hành chính quốc gia và sự tham gia trực tuyến của PGS, TS Bùi Văn Huyền, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; ông Nguyễn Nghĩa Vượng, Giám đốc Công ty CP tập đoàn công nghệ kỹ thuật số Vibook Việt Nam; Ông Nguyễn Tùng Lâm, Giám đốc Công ty CP Công nghệ Giáo dục Trường học trực tuyến (Onschool); Ông Nguyễn Mạnh Cường, Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư Giáo dục Trí Cường; Ông Nguyễn Hữu Chí Đạt, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công thương.
Về phía các khoa, đơn vị trong trường ĐHNT, tọa đàm có sự tham gia của TS Hoàng Thị Hòa, Trưởng Khoa Tiếng anh chuyên ngành; TS Hoàng Tuấn Dũng, Giám đốc Trung tâm hỗ trợ sinh viên. Về phía Khoa KTQT, trường ĐHNT, đơn vị chuyên môn phụ trách tọa đàm, tọa đàm có sự tham gia của PGS TS Hoàng Xuân Bình, Trưởng Khoa KTQT, chủ nhiệm nhiệm vụ, chủ tọa tọa đàm; PGS, TS Nguyễn Thị Tường Anh, Phó trưởng Khoa KTQT; TS Lương Thị Ngọc Oanh, Phó trưởng Khoa TKQT; TS Phạm Xuân Trường, diễn giả, thư ký khoa học của nhiệm vụ.
Tọa đàm còn có sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài trường cùng các thầy cô là thành viên của nhiệm vụ.
Phát biểu khai mạc tọa đàm, PGS, TS Hoàng Xuân Bình nhấn mạnh vai trò của nhân tố chuyển đổi số trong hoạt động phát triển nguồn nhân lực hiện nay. Nhằm hướng tới một nền kinh tế số, xã hội số vào năm 2030 theo định hướng của Đảng, Nhà nước và chính phủ, nguồn nhân lực cần phải được đào tạo và bổ sung những tư duy, kỹ năng mới. Trong bối cảnh đó, thành phố Móng Cái với điều kiện hết sức thuận lợi về giao thương, cơ sở hạ tầng cần tập trung nguồn nguồn lực để thúc đẩy phát triển nhân lực nhanh hơn nữa để đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới. PGS, TS Hoàng Xuân Bình hy vọng thông qua tọa đàm, nhóm đề tài sẽ nhận được nhiều ý kiến đóng góp quý báu từ các chuyên gia, nhà khoa học để hoàn thành chất lượng các sản phẩm khoa học của nhiệm vụ.
Trong nội dung tham luận, TS Phạm Xuân Trường thành viên của nhiệm vụ đã trình bày về hoạt động khảo sát cũng như kết quả sơ bộ của đợt khảo sát tại thành phố Móng Cái liên quan đến tác động của chuyển đổi số tới nguồn nhân lực. Tổng quan cho thấy tình hình phát triển kinh tế xã hội của thành phố đã đạt được nhiều thành tựu trong những năm vừa qua như cơ cấu kinh tế dịch chuyển theo hướng gia tăng tỷ trọng dịch vụ và công nghiệp, thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh, thành phố về cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều của trung ương, thành phố cũng đã và đang tập trung phát triển khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái, khu công nghiệp Hải Yên cùng với những địa điểm du lịch nổi tiếng như mũi Sa Vĩ, ngọn đèn hải đăng Vĩnh Thực. Bên cạnh các lợi thế như lao động trẻ, năng động, có mức thu nhập bình quân cao hơn hẳn so với các huyện biên giới khác như Hải Hà, Bình Liêu, tỷ lệ lao động được đào tạo cơ bản cao, thì nguồn nhân lực tại thành phố vẫn có những hạn chế nhất định như thiếu lao động có kỹ năng chuyên môn, lao động tại chỗ còn hạn chế. Kết quả sơ bộ của khảo sát cho thấy, tác động chuyển đổi số lên nguồn nhân lực mà cụ thể ở đây là người lao động tại 17 xã, phường của thành phố Móng Cái chênh lệch không nhiều. Nhóm các phường thuộc thành phố Móng Cái thường được có mức độ tác động của chuyển đổi số cao hơn các xã thuộc thành phố từ mức độ dễ dàng thực hiện các công việc hàng ngày đến nhu cầu cần thiết học thêm kỹ năng mới trong bối cảnh chuyển đổi số. Theo đánh giá trên thang đo Likert 5 cấp độ, với điểm trung bình luôn từ 3.5 đến 4.1 ở các tiêu chí thì mức độ tác động của chuyển đổi số lên nguồn nhân lực trong bối cảnh chuyển đổi số ở thành phố ở mức tương đối và cao hơn so với hai huyện biên giới còn lại là Bình Liêu và Hải Hà. Trong các nhân tố tác động đến phát triển nguồn nhân lực trong bối cảnh chuyển đổi số, hai nhân tố thể chế và công nghệ vẫn đóng vai trò quan trọng nhất, tuy nhiên khoảng cách của hai nhân tố này đến các nhân tố xã hội và kinh tế đã được thu hẹp khi so với hai huyện biên giới còn lại. Điều đó cho thấy chuyển đổi số đã có tác động sâu rộng hơn đến phát triển nguồn nhân lực ở thành phố do trình độ phát triển kinh tế của thành phố cao hơn so với hai địa phương còn lại.
Kết thúc phần trình bày tham luận, các diễn giả, khách mời đã trao đổi rất sôi nổi về tác động của chuyển đổi số tới nguồn nhân lực tại thành phố Móng Cái cũng như các giải pháp phát triển nguồn nhân lực tại thành phố trong bối cảnh chuyển đổi số. TS Phạm Quang Quyền gợi ý nhóm đề tài có thể tham khảo khung năng lực số của Châu âu để có tiêu chí rõ ràng hơn khi đánh giá các kiến thức, kỹ năng của người lao động trong bối cảnh chuyển đổi số. Ngoài ra, theo TS Phạm Quang Quyền, Quảng Ninh là một trong những địa phương rất nghiêm túc và quyết liệt trong triển khai chuyển đổi số đặc biệt là vấn đề cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin. Với đối tượng là các huyện biên giới, Quảng Ninh đã cho thấy sự đầu tư rất toàn diện cho chuyển đổi số phù hợp với quan điểm chủ trương của Đảng, Nhà nước, chính phủ “không bỏ ai lại phía sau”. TS Lý Hoàng Phú, Khoa Kinh tế quốc tế gợi ý nhóm đề tài nên làm rõ nguồn nhân lực là đối tượng nghiên cứu của nhiệm vụ và có cách thức đo lường cụ thể. TS Lương Thị Ngọc Oanh cho rằng với dữ kiện sơ cấp mà nhóm nghiên cứu thu thập có thể có những câu hỏi nghiên cứu mới giúp tận dụng tốt hơn bộ số liệu. PGS, TS Hoàng Xuân Bình chủ tọa tọa đàm bày tỏ sự nhất trí với những ý kiến đóng góp của các đại biểu và khẳng định nhóm sẽ sớm triển khai một mô hình đào tạo và hỗ trợ người dân thực hành các kiến thức về số tại một đơn vị hành chính cấp xã thí điểm thuộc các huyện/thành phố biên giới tỉnh Quảng Ninh trong thời gian sớm nhất, từ đó sẽ tổng kết kinh nghiệm và nhân rộng ra toàn địa phương.
Tọa đàm kết thúc tốt đẹp và nhận được nhiều phản hồi tích cực từ các khách mời, nhà khoa học, giảng viên và học viên tham gia.
Một số hình ảnh của buổi tọa đàm:
Các đại biểu, thành viên đề tài, học viên tham gia Tọa đàm
PGS, TS Hoàng Xuân Bình phát biểu khai mạc Tọa đàm
TS Phạm Xuân Trường trình bày tham luận tại Tọa đàm
TS Phạm Quang Quyền, Học viện Hành chính Quốc gia trao đổi tại phiên thảo luận